Φροντίδα Υγείας

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Επιπλοκές του διαβήτη

Διαβητικό Πόδι -Ακρωτηριασμοί

Αναγνωρίζεται παγκόσμια, από Διεθνείς Επιστημονικούς Φορείς, ότι ο Σακχαρώδης Διαβήτης αποτελεί μια σύγχρονη πανδημία. Υπολογίζεται ότι το 2030 θα υπάρχουν 530 εκατομμύρια άτομα με Διαβήτη στον κόσμο.

Τι είναι λοιπόν ο Διαβήτης; Κατάσταση που αναγνωρίζεται από αυξημένα σάκχαρα (γλυκόζη πάνω από 126 mg%) στο αίμα, χωρίς ενοχλητικά συμπτώματα στις περισσότερες περιπτώσεις δηλαδή δεν υπάρχει πολυουρία και πολυδιψία, αλλά ούτε και πόνος.

Είναι βλαπτικά για τον οργανισμό τα αυξημένα σάκχαρα;

Ναι, η αυξημένη γλυκόζη βλάπτει. Όταν είναι σε αυξημένα επίπεδα (έστω και λίγο πάνω από το φυσιολογικό) βλάπτει τα νεύρα, που μας χρησιμεύουν να αντιλαμβανόμαστε το ζεστό, το κρύο, τον πόνο κ.λ.π. Διότι δρουν ως μεταφορείς των ερεθισμάτων από τον έξω κόσμο στον εγκέφαλο.

Αν δεν πάει στον εγκέφαλο το ερέθισμα δεν το καταλαβαίνουμε. Αυτή είναι κυρίως η βλάβη των νεύρων.

Η αυξημένη γλυκόζη βλάπτει ακόμη τα μάτια και τα νεφρά. Δεν εξαιρείται από τον κανόνα αυτό η καρδιά και όλα τα αγγεία του σώματος.

Οι παθήσεις από τα πόδια αποτελούν την πιο σοβαρή απειλή για τα άτομα με Διαβήτη.

Πώς εκδηλώνεται η βλάβη στα νεύρα;

Συζητώντας με κάποιο άτομο που είχε Σακχαρώδη Διαβήτη για πολλά χρόνια μου είπε ‘κοίταξε γιατρέ, έχω νευροπάθεια, τα νεύρα μου είναι ταραγμένα’. Ήθελε έτσι να εξηγήσει το άγχος της καθημερινότητας για την εργασία, την οικογένεια κ.λ.π.

Εύκολα καταλαβαίνει ο αναγνώστης πως αυτά τα λόγια δεν έχουν σχέση με το πρόβλημα που λέμε ‘Διαβητική νευροπάθεια’. Δεν υπάρχει καμία σχέση με το άγχος. Μιλάμε για πόδια, εκεί κυρίως εκδηλώνεται η νευροπάθεια, που δεν αισθάνονται τον πόνο, το κάψιμο, την πίεση.

Πρακτικά δηλαδή δεν πονάνε. Δυστυχώς 1 στους 3 διαβητικούς ασθενείς εμφανίζει την επιπλοκή αυτή (330.000 άτομα με Διαβήτη στην Ελλάδα).

Ποιος θα μπορούσε όμως να ισχυρισθεί γενικά ότι ο πόνος είναι ευεργεσία;

Πιθανόν κανείς. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να θέλει να πονά.

Όμως για να δούμε λίγο την ιστορία, λίγα χρόνια πίσω. Υπάρχει ένας γιατρός, ο Paul Brandt που αφιέρωσε όλη του τη ζωή στους λεπρούς της Ινδίας. Είδε λοιπόν ότι μη έχοντας το αίσθημα του πόνου έχαναν και τα πόδια τους χωρίς να το καταλάβουν.

Είπε λοιπόν ότι ο πόνος είναι το μεγαλύτερο δώρο του Θεού στον άνθρωπο, διότι απλά θα καταλάβαιναν ότι κάτι κακό συμβαίνει και θα τα προστάτευαν.

Το μόνιμο ερώτημα είναι γιατί συμβαίνει αυτό και στα άτομα με Διαβήτη. Υπάρχουν άτομα που δεν καταλαβαίνουν τον πόνο από τα τραύματα. Μια λειτουργία του νευρικού συστήματος έχει διαταραχθεί. Οτιδήποτε ακουμπήσουμε στα χέρια και στα πόδια δημιουργεί μια αίσθηση π.χ.

πόνου ή απλού αγγίγματος. Μέσω των νευρικών ινών μεταφέρεται το αίσθημα αυτό από τον εγκέφαλο και καταλαβαίνουμε ότι κάτι μας ‘χτύπησε’ ή ‘ακουμπήσαμε’ κάπου. Όταν όμως λόγω της νευροπάθειας οι αγωγοί αυτοί (δηλαδή τα νεύρα) δεν δουλεύουν, τότε δεν μεταφέρεται το ερέθισμα στον εγκέφαλο και έτσι δεν καταλαβαίνουμε τίποτα από τα ερεθίσματα που είχε το πόδι.

Υπάρχουν και άλλες συνέπειες. Ο κίνδυνος από κάποιο τραυματισμό, έγκαυμα κ.λ.π. που δεν γίνεται αντιληπτό είναι να δημιουργηθεί μια μικρή πληγή (ή μεγάλη). Εισχωρούν μικρόβια, γίνεται η φλεγμονή, επεκτείνεται και αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να καταλήξει σε δυσάρεστες καταστάσεις (π.χ.

ακρωτηριασμό). Υπολογίζεται ότι 40.000-50.000 άτομα με Διαβήτη εμφανίζουν ανάλογες βλάβες στα πόδια στον Ελληνικό χώρο.

Δεν είναι δυνατόν να αποφύγουμε τον ακρωτηριασμό;

Αναμφισβήτητα ναι. Αν προλάβουμε την πληγή στην αρχή της, τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν καλά και να αποφύγουμε τα προβλήματα.

Κάθε μέρα επιβάλλεται έλεγχος των ποδιών για τραύματα ή πληγές πριν τον ύπνο.

Έγκαιρη λοιπόν διαπίστωση της βλάβης σε αρχικά στάδια και άμεση επικοινωνία με τον γιατρό, εξειδικευμένο σε ανάλογα προβλήματα .

Άλλα μέτρα πρόληψης

Πρέπει να ρωτήσουμε όμως απαραίτητα τον γιατρό μας αν έχουμε διαβητική νευροπάθεια.

Αν έχουμε πρέπει πάσει θυσία να αποφύγουμε τραυματισμούς.

Ακόμα ειδικότερα θα πρέπει με κάθε προσοχή να αποφεύγουμε μικροτραυματισμούς π.χ. δεν περπατάμε ποτέ ξυπόλυτοι (ούτε στη θάλασσα). Ελέγχουμε κάθε βράδυ τα πόδια μας για μικροτραυματισμούς.

Ελέγχουμε επίσης και τα παπούτσια μήπως έχει ξεφύγει κάποιο καρφί κ.λ.π. και τραυματίσει τα πόδια.

Δεν ζεσταίνουμε ποτέ τα πόδια με θερμοφόρες ή άλλα θερμαντικά σώματα. Ελέγχουμε το νερό του μπάνιου, όχι πάνω από 37ο C θερμοκρασία. Οτιδήποτε μικροτραυματισμός φανεί ή αλλαγή χρώματος δακτύλων ή ποδιού απευθυνόμαστε στο γιατρό μας.

Απλά λόγια, απλές συμβουλές, που αν εφαρμοστούν θα σωθούν πόδια.

Οτιδήποτε περίεργο εμφανιστεί στα πόδια αμέσως τηλεφωνούμε στο γιατρό μας. Αν πονάνε επίσης ενημερώνουμε τον γιατρό και ρωτάμε αν ο πόνος είναι από νευροπάθεια (υπάρχει και αυτή η περίπτωση) ή όχι.

Τα πόδια μας είναι για μια ζωή. Ας μην το ξεχνάμε.

Γράφει: Μανές Χρήστος, Παθολόγος

Πηγή : www.iatronet.gr

10 συμβουλές για να κρατήσετε τα πόδια σας ζεστά το χειμώνα!!!

«Κράτα τα πόδια σου ζεστά την κεφαλή σου κρύα» έλεγαν οι παλιοί. Αυτό δεν συμβαίνει πάντα, καθώς τα πόδια μας κρυώνουν και κατά συνέπεια όλο μας το σώμα. Τα παγωμένα πόδια, είναι αρκετά συχνό πρόβλημα, που μπορεί να μας κάνουν να αισθανόμαστε κρύο ακόμα και σε ήπιες καιρικές συνθήκες. Πώς μπορούμε να τα διατηρήσουμε όμως ζεστά; Σας παρουσιάζουμε δέκα συμβουλές για να έχετε ζεστά πόδια.

1. Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν πως το σώμα κρυώνει, όταν κρυώσουν και τα πόδια. Στην πραγματικότητα όμως συμβαίνει το αντίθετο. Οφείλετε να κρατήσετε ζεστό όλο σας το σώμα για να μην κρυώσουν και τα πόδια σας φορώντας ζεστά ρούχα. Τα άκρα είναι μάλιστα αυτά που κρυώνουν γρηγορότερα, όταν κρυώνει όλο το σώμα.

2. Εκτός από ζεστά ρούχα στα μέτρα σας, πρέπει να φοράτε και το κατάλληλο μέγεθος καλτσών που δεν θα διακόπτει την κυκλοφορία του αίματος. Εκτός αυτού όμως, προτείνονται και οι κάλτσες από μαλλί ή μικροΐνες που διατηρούν τη θερμοκρασία του ποδιού σταθερή. Αν δεν δείτε αποτέλεσμα, χρησιμοποιήστε ισοθερμικές κάλτσες.

3. Αλλάζετε συχνά κάλτσες. Το πόδι μετά από λίγες ώρες ή αρκετό περπάτημα έχει την τάση να ιδρώνει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι πιο ευάλωτο στο κρύο. Οφείλετε να αλλάζετε κάλτσες αρκετά συχνά. Οι νέες στεγνές κάλτσες θα βοηθήσουν να διατηρήσετε τη θερμοκρασία σας σταθερή.

4. Για να διατηρήσετε σωστή θερμοκρασία, πρέπει να έχετε καισωστή διατροφή. Συγκεκριμένα, το σώμα χρειάζεται ενέργεια για να διατηρήσει την θερμική του ισορροπία. Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε ενέργεια και ενυδατώνετε το σώμα σας συχνά.

5. Μια κρύα επιφάνεια, μπορεί να απορροφήσει μεγάλο ποσοστό της θερμότητας των ποδιών σας. Για το λόγο αυτό, φροντίστε να μην έρχεστε σε επαφή με κρύες επιφάνειες και να φοράτε συχνά παντόφλες και κάλτσες, ιδιαίτερα τις ημέρες του χειμώνα.

6. Η κυκλοφορία του αίματος παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη διατήρηση των ζεστών σας ποδιών. Για να την «καλλιεργήσετε», μπορείτε να εξασκείστεκαθημερινά.

7. Εάν νιώθετε τα πόδια σας παγωμένα και θέλετε να κάνετε κάτι για να τα συνεφέρετε άμεσα, μπορείτε πολύ απλά να κάνετε ένα θερμό ποδόλουτρο. Θα ζεσταθούν άμεσα και μια λύση θα ήταν να τους κάνετε μαλάξεις αφού τα στεγνώσετε με ειδική κρέμα.

8. Κινήστε τα πόδια σας. Για να κυκλοφορήσει καλύτερα το αίμα, μπορείτε να τεντώσετε τα πέλματά σας ακόμα και μέσα στο παπούτσι. Ανοίξτε και κλείστε τα δάχτυλα των ποδιών, όπως θα κάνατε γροθιά με τα δάχτυλα των χεριών σας. Μπορείτε ακόμα να κάνετε και επιτόπια άλματα για πιο άμεσα αποτελέσματα.

9. Είναι σημαντικό να περιποιείστε τα άκρα σας. εάν τα καθαρίζετε και τους δείχνετε την ανάλογη φροντίδα, ώστε να τα προστατεύσετε από ερεθισμούς και φουσκάλες, οι πιθανότητες για κρύα πόδια ελαχιστοποιούνται. Αποφύγετε τις ενυδατικές κρέμες που μπορεί να τα κάνει να παγώσουν άμεσα, ένα και ο καιρός είναι αντίστοιχα κρύος.

10. Εάν το πρόβλημά σας είναι συνεχόμενο και δεν βρίσκετε λύση, επισκεφθείτε κάποιον αγγειοχειρουργό. Συχνότερα προβλήματα μπορεί να είναι χρόνια ριζίτιδα (φλεγμονή από πίεση του νεύρου που ξεκινάει από τη μέση).


Πηγή : www.newsitamea.gr

Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013

5 τρόφιμα για το φθινόπωρο

Η υγιεινή διατροφή μπορεί να σας φαίνεται πιο δύσκολη το φθινόπωρο, καθώς αγαπημένα φρούτα και λαχανικά αποσύρονται και εμφανίζονται άλλα λιγότερο οικεία.

Καθώς οι ζεστοί μήνες αποτελούν σιγά σιγά παρελθόν και μαζί τους τα μούρα, το καλαμπόκι και άλλα προϊόντα που μας είναι πιο εύκολο να ενσωματώσουμε στη διατροφή μας, είναι διαθέσιμο ένα νέο μενού που μπορεί να σας κρατήσει υγιείς και ευτυχισμένους.

Τα τρόφιμα το φθινόπωρο μπορεί να μοιάζουν λιγότερο ελκυστικά- ιδιαίτερα αν δεν είστε σίγουροι πώς θα τα παρασκευάσετε ή αν είστε υπεύθυνοι για τη διατροφή μιας λιγότερο…περιπετειώδους οικογένειας όσον αφορά το φαγητό. Ωστόσο, εκτός από τα διατροφικά οφέλη τροφίμων όπως τα λαχανάκια Βρυξελλών και οι γλυκοπατάτες θα διαπιστώστε κάτι άλλο θετικό. Τους νόστιμους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να τα προετοιμάσετε.

Για το φθινόπωρο μπορείτε να προετοιμαστείτε με τα ακόλουθα τρόφιμα όσον αφορά τη διατροφή σας.

Δείτε 5 τρόφιμα που θα πρέπει να καταναλώνετε αυτή την εποχή :

Κολοκύθα

Η κολοκυθόπιτα σχετίζεται με την κολοκύθα αλλά υπάρχουν και άλλοι τρόποι να την ενσωματώσετε στη διατροφή σας.

Το ψαχνό της αξίζει να το λαμβάνετε αρκετά συχνά λόγω του υψηλού ποσοστού βιταμίνης Α, καροτονοειδών και ινών. Ωστόσο ούτε οι σπόροι θα πρέπει να αγνοούνται. Είναι καλό σνακ, συγκεντρωμένες πηγές βιταμινών, ινών, μετάλλων και αντιοξειδοτικών. Περιέχουν επίσης ένα αμινοξύ που ενισχύει τη διάθεση. Απλώς ψήστε μερικούς σπόρους και κρατήστε τους στο χέρι ως φθινοπωρινό σνακ.

Λαχανάκια Βρυξελλών

Τα μπουμπούκια είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά.Προσφέρουν προστασία από την έλλειψη βιταμίνης Α, την οστική απώλεια και την αναιμία. Εκτιμάται επίσης ότι προστατεύουν από καρδιαγγειακή νόσο, καθώς και από καρκίνο του παχέος εντέρου και του προστάτη. Αν δεν σας αρέσει η γεύση δοκιμάστε να τα ψήσετε αντί να τα βάλετε στον ατμό.

Το ψήσιμο με λίγο ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι καραμελοποιεί τα φυσικά σάκχαρα και φέρνει στην επιφάνεια μια γλύκα που δεν θα μπορέσετε να παρακάμψετε.

Αχλάδια

Όταν αναζητάτε υγιεινό σνακ επιλέξτε ένα αχλάδι. Είναι ένα από τα φρούτα με τις υψηλότερες ίνες. Προσφέρουν περίπου 6 γρ. που θα σας βοηθήσουν να ανταποκριθείτε στις καθημερινές ανάγκες των 25-30 γρ. Μια διατροφή υψηλή σε ίνες βοηθά στη σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, των επιπέδων χοληστερόλης σε χαμηλά επίπεδα και συνδέεται με οφέλη στην καρδιά, καθώς και μειωμένο κίνδυνο για ορισμένα είδη καρκίνου.Επίσης περιέχουν βιταμίνες C, K, B2, B3 και B6, επιπλέον του ασβεστίου, χαλκού, μαγνησίου, ποτασίου και μαγγανίου.

Είναι εύκολο να ενσωματωθούν στο διατροφικό μενού του φθινοπώρου, καθώς προσθέτουν γλυκιά ώθηση σε οποιοδήποτε πιάτο. Δοκιμάστε τα μόνα τους, ψητά ή ποσέ, κομμένα σε σαλάτα ή σε σούπα.

Κουνουπίδι

Θέλετε να ενισχύσετε τη διατροφική αξία της γαρνιτούρας; Επιλέξτε το κουνουπίδι. Έχει λίγες θερμίδες, με 26 ανά 100 γρ. και οφέλη για την υγεία.

Το κεφάλι του περιέχει αντικαρκινικά φυτοχημικά και αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμίνης C. 100 γραμμάρια παρέχουν περίπου το 80% της ημερήσιας συνιστώμενης αξίας.

Έχει επίσης αποδεδειγμένες αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που βοηθούν στη μάχη έναντι των ελεύθερων ριζών, ενώ ενισχύουν το ανοσοποιητικό και εμποδίζουν τις λοιμώξεις. Οι λάτρεις του πουρέ μπορείτε να λιώσετε κουνουπίδι, για εύκολη εναλλακτική με περίπου το ένα τέταρτο των θερμίδων και ίση ποσότητα νοστιμιάς.

Γλυκοπατάτες

Είναι γεμάτες γλύκα και έχουν πολύ ωραία γεύση ψητές. Μπορείτε να τις περιχύσετε με γιαούρτι χαμηλών λιπαρών και να πασπαλίσετε με μοσχοκάρυδο. Έχουν ασβέστιο, ποτάσσιο και βιταμίνες. Μια μεσαίου μεγέθους γλυκοπατάτα περιέχει περισσότερη από την καθημερινή ανάγκη για βιταμίνη Α, σχεδόν το ένα τρίτο βιταμίνης C που χρειάζεστε, σχεδόν 15% της καθημερινής πρόσληψης ινών και 10% του αναγκαίου ποτάσιου.

Τα άφθονα αντιοξειδωτικά έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ωφέλιμες σε όσους υποφέρουν από άσθμα ή αρθρίτιδα.


Επιμέλεια : Εύη Ψωμιάδου

Πηγή : www.iatronet.gr

Οι επιπτώσεις της υπερβολικής χρήσης κινητού στα παιδιά

Σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου με τη συμμετοχή 2319 εκπαιδευτικών σε όλη την Ελλάδα, τα παιδιά του Νηπιαγωγείου σε ποσοστό 1% χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο , 30% των παιδιών του Δημοτικού και 80% των παιδιών του γυμνασίου.

Η χρήση του κινητού τηλεφώνου από τα παιδιά της χώρας μας αναμφίβολα δημιουργεί έντονο σκεπτικισμό σχετικά με την αναγκαιότητά του και τους κινδύνους που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν από την ανεξέλεγκτη χρήση του.

Τα παιδιά χρησιμοποιούν το κινητό τηλέφωνο πέρα από επικοινωνία και ως πύλη εισόδου στις αγαπημένες τους ιστοσελίδες στο διαδίκτυο, όπως παιχνίδια και δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη χώρα μας οποιαδήποτε σύνδεση κινητού τηλεφώνου με συμβόλαιο της κινητής τηλεφωνίας με τον καταναλωτή δίνει αυτόματα πρόσβαση στο διαδίκτυο χωρίς την σύμφωνη γνώμη του πελάτη.

Πολλά ερευνητικά κέντρα πιστεύουν ότι τα παιδιά πρέπει να αποθαρρύνονται από τη χρήση των κινητών τηλεφώνων, ιδίως κάτω των 10 χρονών.

Το αναπτυσσόμενο νευρικό σύστημα των παιδιών, το μικρό και λεπτό εγκεφαλικό κρανίο η μακροχρόνια έκθεση των παιδιών στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία των κινητών, η αρνητική επίδραση της αύξησης της θερμοκρασίας στους ιστούς (ιδίως στους οφθαλμούς και τους όρχεις) συγκεκριμένα συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, κόπωση, προσωρινή απώλεια μνήμης, έλλειψη συγκέντρωσης, οδηγούν την επιστημονική κοινότητα σε αμηχανία για τον βαθμό της επίδρασης της ακτινοβολίας στη σωματική υγεία στον άνθρωπο και καθιστά τον περιορισμό της χρήσης των κινητών από τα παιδιά απαραίτητο.

Είναι σημαντικό οι χρήστες κινητού να γνωρίζουν ότι υπάρχουν έρευνες που συσχετίζουν την υπερβολική χρήση του κινητού τηλεφώνου με πιθανή εμφάνιση καλοήθων (καλοήθης καρκίνος του ακουστικού πόρου)ή και κακοήθων (λευχαιμία, λέμφωμα) παθήσεων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Διεθνής Επιτροπή Έρευνας του Καρκίνου (IARC) κατέταξε το κινητό τηλέφωνο ως καρκινογόνο παράγοντα στην κατηγορία 2Β.Στην ίδια κατηγορία βρίσκεται και η νικοτίνη.

Η χρήση του κινητού τηλεφώνου για άκρως απαραίτητες κλήσεις, η χρήση εξαρτημάτων αποδέσμευσης των χεριών (hands free kids), η απομάκρυνση από το σώμα της συσκευής κατά την ομιλία και η αποφυγή συνομιλίας σε κλειστούς χώρους (ασανσέρ, αυτοκίνητα κτλ) είναι μερικά από τα μέτρα προφύλαξης.

Πέρα όμως από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία οι γονείς οφείλουν να παίρνουν όλα τα μέτρα ασφαλούς πλοήγησης του διαδικτύου μέσα από τα κινητά τηλέφωνα.

Η κατάχρηση του διαδικτύου, παρενόχληση, ο εκφοβισμός, η πορνογραφία, ο τζόγος είναι καταστάσεις που το παιδί μπορεί να συναντήσει στο κινητό εφόσον το χρησιμοποιεί ως πύλη εισόδου στο διαδίκτυο.

Όλες οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας οφείλουν να έχουν τη δυνατότητα γονικού ελέγχου και φίλτρα προστασίας από παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο. Οι γονείς πρέπει να αναζητούν τις υπηρεσίες αυτές και να ελέγχουν το χρόνο παραμονής των παιδιών στο διαδίκτυο.

Οι γονείς που αδυνατούν να προστατευόσουν τα παιδιά τους από τους κινδύνους του διαδικτύου που ενδεχομένως θα συναντήσουν στο κινητό τηλέφωνο μπορούν να ζητήσουν περαιτέρω βοήθεια στην γραμμή βοηθείας Υποστηρίζω 80011 80015(χωρίς χρέωση) της Μονάδας Εφηβικής Υγείας στο Νοσοκομείο Π& Α Κυριακού.


Γράφουν : Γιώργος Κορμάς, Υπεύθυνος γραμμής Βοηθείας Υποστηρίζω Μονάδας Εφηβικής Υγείας Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών.- Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικύου, Συντονιστής Δικτύου Αριάδνη και Ηλίας Νάκος, Ιατρός – Ακτινοδιαγνώστης

Πηγή : www.iatronet.gr

Γυναικείος οργασμός : Μύθοι και πραγματικότητα

Ο οργασμός αναμφίβολα είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο της γυναικείας σεξουαλικότητας. Διαχρονικά, αποτελεί το βασικό προβληματισμό, τόσο των ειδικών θεραπευτών, όσο και των αντίστοιχων ερευνητών που επιχειρούν να κατανοήσουν τους βιολογικούς και ψυχικούς μηχανισμούς που τον διέπουν.

Θα μπορούσε να περιγράψει κανείς το γυναικείο οργασμό ως ένα πολύπλοκο σύστημα πολυπαραγοντικών δεδομένων, που οι μύθοι και οι αντιλήψεις, τον μπερδεύουν ακόμη περισσότερο. Η σημαντικότητά του, αναγκάζει τη γυναίκα να καθηλώνεται αγχωτικά στην αναζήτησή του, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις να παγιδεύεται μοιραία, όταν πιστεύει ότι όλη της η σεξουαλική συμπεριφορά είναι η οργασμική της κορύφωση.

Ποια είναι τα στάδια της σεξουαλικής πράξης;

Η σεξουαλική πράξη αποτελείται από τέσσερα στάδια. Το πρώτο είναι το στάδιο της επιθυμίας, όπου έχουμε την αφύπνιση των ψυχικών και σωματικών αισθήσεων. Ακολουθεί η φάση της διέγερσης, όπου πραγματοποιείται η σωματική προετοιμασία και κυρίως η κολπική εφύγρανση.

Η επόμενη φάση είναι αυτή του οργασμού, όπου έχουμε την οργασμική κορύφωση, και τη φάση της χαλάρωσης (ηρεμίας), που τόσο ψυχικά όσο και σωματικά η γυναίκα επανέρχεται στην αρχική της εικόνα προ της σεξουαλικής της εμπλοκής.

Η γυναίκα, από τη φάση της επιθυμίας, με την εγκεφαλική της ενεργοποίηση αφυπνίζει τους μηχανισμούς στο σώμα της και στα γεννητικά της όργανα, απαντώντας στα ερεθίσματα που αυξάνονται στη φάση της σεξουαλικής διέγερσης, δεύτερη φάση του σεξουαλικού κύκλου, προετοιμάζοντας τον κόλπο της με αντίστοιχη λίπανση και εφύγρανση για να φτάσει στη σεξουαλική πράξη της πεϊκής εισχώρησης.

Ο οργασμός, φαίνεται να ξεκινάει από το οργασμικό οροπέδιο (πλατό), που είναι η συνέχεια της σεξουαλικής διέγερσης της γυναίκας, προκειμένου να επέλθει η ολοκλήρωση της εφύγρανσης του κόλπου, η τάση της διόγκωσης των έξω γεννητικών οργάνων και κυρίως του αιδοίου.

Ο κόλπος στα δύο εσωτερικά τριτημόρια διαστέλλεται και φουσκώνει, ενώ το εξωτερικό τριτημόριο διατηρεί την ελαστικότητά του. Όσο προχωρεί αυτή η φάση, τόσο ο μυϊκός τόνος αυξάνεται, τα εσωτερικά δύο τριτημόρια του κόλπου διαστέλλονται περισσότερο και ο κόλπος αλλάζει χρωματισμό.

Στη συνέχεια, μέσα από το παρασυμπαθητικό σύστημα, δημιουργούνται οι συγκινησιακές αντιδράσεις και η γυναίκα βιώνει τη στιγμή της πλήρους οργασμικής έξαρσης. Τότε, παρατηρείται αύξηση της καρδιακής συχνότητας στο διπλάσιο, πλήρης διόγκωση των μικρών και των μεγάλων χειλέων του αιδοίου, αύξηση του μυϊκού τόνου του περινέου και του πρωκτού και μεταβολή του χρώματος του κόλπου σε έντονο ερυθρό ή κυανέρυθρο.

Μετά τη φάση του οργασμού επέρχεται η φάση της αποκατάστασης, όπου ο οργανισμός επιστρέφει σταδιακά στην αρχική του κατάσταση. Η αποκατάσταση αυτή γίνεται αργότερα στην γυναίκα από ότι στον άνδρα και είναι πιθανό να εξακολουθούν να υπάρχουν συναισθήματα ευχαρίστησης και στη φάση αυτή.

Ποια είναι η σημασία του οργασμού στην σεξουαλική ζωή της γυναίκας; Μια γυναίκα πρέπει πάντα να έχει οργασμό;

Αναμφίβολα , η οργασμική κορύφωση για τη γυναίκα αποτελεί το επισφράγισμα της ηδονής και σηματοδοτεί το υψηλότερο σημείο της απόλαυσης κατά την σεξουαλική επαφή. Ωστόσο, ο οργασμός δεν είναι καθοριστικός και για την καλή σεξουαλική της ζωή.

Η απόλαυση της ερωτικής επαφής, η ψυχική και συναισθηματική συμμετοχή με τον ερωτικό της σύντροφο, αποτελούν σημαντικά στοιχεία στην ποιότητα της σεξουαλικής της έκφρασης. Με άλλα λόγια , αν μια γυναίκα δεν φτάσει στον οργασμό δεν σημαίνει ότι δεν απόλαυσε την σεξουαλική επαφή.

Αναμφίβολα πρέπει να συνεκτιμηθεί ο τρόπος που η ίδια βιώνει τη σεξουαλικότητά της, μέσα από τις εγγραφές και εμπειρίες της ζωής της, την αυτοεκτίμηση καθώς επίσης και την καλή εσωτερική ψυχική έκφραση για την εικόνα του σώματος.

Αυτό, διότι μέσα από τις κοινωνικές εγγραφές και μέσα από τον ρόλο που της αποδίδεται σαν αντικείμενο πόθου και πρωταγωνίστρια των σεξουαλικών φαντασιώσεων του άνδρα εραστή της, οδηγείται συχνά σε ένα άγχος αυτοπαρατήρησης που την αναγκάζει, πολλές φορές, να μη συμμετέχει πρωταγωνιστικά στη σεξουαλική διαδικασία, υποδυόμενη ρόλους ψεύτικου σεξουαλικού ερεθισμού.

Είναι σημαντικό και για τους δύο να γνωρίζουν, ότι μια γυναίκα που δεν έχει οργασμό σε κάθε σεξουαλική επαφή, δεν είναι απαραίτητα ψυχρή ή δυσλειτουργική.

Ποιες είναι οι διαταραχές του οργασμού;

Οι διαταραχές του οργασμού χαρακτηρίζονται από την αδυναμία της γυναίκας να βιώσει την πλήρη ψυχοσωματική συμμετοχή και την αντίστοιχη ψυχική ηδονιστική έκφραση, κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης, αλλά και εκτός αυτής, όταν η ίδια δηλώνει αδυναμία κορύφωσης και στην επίμονη προσπάθεια ερεθισμού της κλειτορίδας.

Η διαταραχή του οργασμού φαίνεται να σχετίζεται με την κλειτοριδική ή κολπική αίσθηση κορύφωσης, που σε ορισμένες γυναίκες οι διαφορές είναι μεγάλες και χαρακτηρίζουν τόσο την απουσία του κολπικού οργασμού κατά την συνουσία, όσο και εκείνη του κλειτοριδικού (ερεθισμού με το χέρι).

Πολλές γυναίκες μπορούν να βιώσουν οργασμό με ερεθισμό της κλειτορίδας εκτός σεξουαλικής πράξης, αλλά δεν μπορούν να φτάσουν στον οργασμό στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, αν δεν υπάρχει και σύστοιχος κλειτοριδικός ερεθισμός με το χέρι τους ή με το χέρι του συντρόφου τους.

Είναι γεγονός ότι η γυναίκα παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση σε όλη τη φάση της σεξουαλικής διέγερσης μέχρι την οργασμική κορύφωση, καθώς επίσης ότι με την πάροδο της ηλικίας βιώνει καλύτερες οργασμικές κορυφώσεις και η αποκτώμενη σεξουαλική εμπειρία, της προσφέρει και καλύτερες σεξουαλικές διεγέρσεις.

Η διαταραχή του οργασμού είτε ως πρωτοπαθής (η γυναίκα δεν μπορεί να βιώσει ούτε κλειτοριδικά ούτε κολπικά οργασμική κορύφωση), είτε δευτεροπαθής (η γυναίκα χάνει για κάποια περίοδο την οργασμική της ικανότητα), φαίνεται να είναι κεντρικό πρόβλημα της γυναικείας σεξουαλικής δυσλειτουργίας.

Η διάγνωση της διαταραχής του οργασμού ουσιαστικά βασίζεται στην κρίση του κλινικού γιατρού που θα συνεκτιμήσει την οργασμική αυτή λειτουργία σε σχέση με την ηλικία, τη σεξουαλική εμπειρία και τη σημαντική συμμετοχή του σεξουαλικού ερεθισμού.

Καθώς επίσης, η διάγνωση θα βασιστεί και σε κοινωνικές παραμέτρους, περιβαλλοντικές συνθήκες αλλά και την προσωπικότητα της γυναίκας μαζί με το πολιτισμικό και πνευματικό της επίπεδο, που συνδέονται με τη γενικότερη νοοτροπία και κουλτούρα της.

Συνοπτικά, η σύγχρονη ιατρική κοινότητα ορίζει την διαταραχή οργασμού ως την επανειλημμένη αδυναμία της γυναίκας να βιώσει οργασμό μετά από μια επαρκή φάση διέγερσης.

Υπάρχει θεραπεία για τις διαταραχές του οργασμού;

Οι διαταραχές του οργασμού είναι μια από τις συχνότερες σεξουαλικές δυσλειτουργίες της γυναίκας. Τα επιστημονικά στοιχεία για την ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση των σεξουαλικών προβλημάτων στη γυναίκα είναι ενθαρρυντικά, καθώς οι γυναικείες σεξουαλικές δυσλειτουργίες αντιμετωπίζονται πλέον μέσα από πιο εξειδικευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση των σεξουαλικών δυσλειτουργιών στη γυναίκα (μειωμένη επιθυμία, σεξουαλική αποστροφή, διαταραχή οργασμού και διαταραχές πόνου) αποσκοπεί στην αποκατάσταση της σεξουαλικής λειτουργίας του ατόμου και του ζευγαριού.

Μεγάλη έμφαση δίνεται στην επικοινωνία του ζευγαριού που θεωρείται καθοριστικός παράγοντας. Πολύ συχνά, οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες στη γυναίκα αντανακλούν μια προβληματική επικοινωνία του ζευγαριού, αλλά και τα μη εκφρασμένα συναισθήματα των συντρόφων μεταξύ τους (συνήθως της γυναίκας προς τον άνδρα) με αποτέλεσμα πολλές φορές να ζητάει μόνη λύση στο πρόβλημα που ίσως αφορά και στους δυο.

Η Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας (210 7797979), είναι μια τηλεφωνική γραμμή όπου εξειδικευμένοι επαγγελματίες σας ακούν και σας προσφέρουν τις κατάλληλες κατευθύνσεις σε σεξουαλικά και συναισθηματικά ζητήματα, σε προβλήματα σχέσεων και συμπεριφοράς.


Γράφουν : Θάνος Ασκητής, Ψυχίατρος – νευρολόγος, πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας και Βασιλική Ντούμου, Ψυχολόγος στο Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας.

Πηγή : www.iatronet.gr

Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

6 υπερτροφές κατά του καρκίνου


Για να μειωθεί ο κίνδυνος καρκίνου δεν χρειάζεται να κοιτάξετε πέρα από το ψυγείο σας. Όλες οι έρευνες για τον καρκίνο και τη διατροφή δείχνουν προς την κατανάλωση φυτικών τροφών, για τα φυτοθρεπτικά τους και άλλες ουσίες.

Στοχεύστε σε 5 έως 9 μερίδες καθημερινά, φρούτων και λαχανικών, ιδιαίτερα από τις παρακάτω 6 υπερτροφές, δηλώνει ο Richard Béliveau, PhD, του University of Québec στο Μόντρεαλ.

Μπρόκολο

Όλα τα φυλλώδη λαχανικά περιέχουν ιδιότητες αντικαρκινικές αλλά το μπρόκολο είναι το μόνο με μεγάλες ποσότητες σουλφοραφάνης, μια ιδιαίτερα ισχυρή ουσία που ενισχύει τα προστατευτικά ένζυμα και αποβάλλει ουσίες που προκαλούν καρκίνο, δήλωσε ο Jed Fahey, ScD. Πρόσφατη έρευνα του University of Michigan σε ποντικούς, ανακάλυψε ότι η σουλφοραφάνη, επίσης στοχεύει καρκινικά βλαστικά κύτταρα- αυτά που βοηθούν στην ανάπτυξη του όγκου.

Βοηθά στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού, του ήπατος, του πνεύμονα, του προστάτη, του δέρματος, του στομάχου και της ουροδόχου κύστης.

Όσο πιο πολύ μπρόκολο καταναλώνετε τόσο το καλύτερο, σύμφωνα με την έρευνα, επομένως προσθέστε το όπου μπορείτε, από τις σαλάτες και τις ομελέτες μέχρι την πίτσα.

Μούρα

Όλα τα μούρα έχουν ουσίες κατά του καρκίνου (φυτοθρεπτικές). Ωστόσο, τα μαύρα σμέουρα περιέχουν μεγάλη ποσότητα ανθοκυανινών, που μειώνουν την ανάπτυξη προκαρκινικών κυττάρων και εμποδίζουν τη δημιουργία νέων αγγείων, σύμφωνα με τον Gary D. Stoner, PhD, καθηγητή στο Ohio State University College of Medicine.

Βοηθούν κατά του καρκίνου του παχέος εντέρου, του οισοφάγου, του στόματος και του δέρματος.

Ο Stoner χρησιμοποιεί συμπυκνωμένη σκόνη μούρων στις έρευνες, αλλά δηλώνει ότι μισό φλιτζάνι την ημέρα μπορεί να βοηθήσει την υγεία.

Ντομάτα

Η χυμώδης ντομάτα είναι η καλύτερη διατροφική πηγή λυκοπένιου, δήλωσε ο Béliveau. Η ουσία φάνηκε πως σταματά την ανάπτυξη των κυττάρων στον καρκίνο του ενδομητρίου, σε έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό 'Nutrition and Cancer.'

Βοηθά κατά του καρκίνου του ενδομητρίου, του πνεύμονα, του προστάτη και του στομάχου.

Το μεγαλύτερο όφελος προέρχεται από μαγειρεμένες ντομάτες (σάλτσα για ζυμαρικά), καθώς η διαδικασία θέρμανσης αυξάνει την ποσότητα λυκοπένιου που μπορεί να απορροφήσει ο οργανισμός.

Καρύδια

Οι φυτοστερόλες φάνηκε ότι μπλοκάρουν τους υποδοχείς στα κύτταρα καρκίνου του μαστού, πιθανόν επιβραδύνοντας την ανάπτυξη του κυττάρου, δήλωσε η Elaine Hardman, PhD, του Marshall University School of Medicine στο Huntington, West Virginia.

Βοηθούν στη μάχη του καρκίνου μαστού και του προστάτη.

Η κατανάλωση λίγων καρυδιών την ημέρα μπορεί να δώσει τα καλύτερα οφέλη, ανακάλυψε έρευνα του Hardman.

Σκόρδο

Τα φυτοχημικά στο σκόρδο φάνηκε ότι σταματούν τη δημιουργία νιτροσαμινών, καρκινογόνων που δημιουργούνται στο στομάχι (και στα έντερα σε ορισμένες καταστάσεις) όταν καταναλώνουμε νιτρικά άλατα, ένα σύνηθες συντηρητικό, δήλωσε ο Béliveau. Η έρευνα Iowa Women's Health Study ανακάλυψε ότι γυναίκες που κατανάλωναν το περισσότερο σκόρδο στη διατροφή είχαν 50% χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο παχέος εντέρου σε σχέση με γυναίκες που κατανάλωναν το λιγότερο.

Βοηθούν στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου, του οισοφάγου και του στομάχου.

Κόψτε μια σκελίδα από φρέσκο θρυμματισμένο (που βοηθά την απελευθέρωση ωφέλιμων ενζύμων) σκόρδο και βάλτε το σε σάλτσα ντομάτας, ενώ σιγοβράζει και περιχύστε.

Φασόλια

Έρευνα από το Michigan State University, ανακάλυψε ότι τα φασόλια μειώνουν σημαντικά τον καρκίνο παχέος εντέρου σε ποντικούς, μερικώς επειδή μια διατροφή πλούσια σε όσπρια αύξανε τα επίπεδα ενός λιπαρού οξέος που σε μεγάλες συγκεντρώσεις έχει προστατευτική επίδραση έναντι του καρκίνου. Άλλη έρευνα στο περιοδικό 'Crop Science',ανακάλυψε ότι τα ξηρά φασόλια είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού σε ποντικούς.

Βοηθούν κατά του καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου.

Προσθέστε μια μερίδα όσπρια μερικές φορές την εβδομάδα στη συνήθη εναλλαγή πράσινων ή άλλων λαχανικών.


Επιμέλεια : Εύη Ψωμιάδου

Πηγή : www.iatronet.gr

Πώς να βοηθήσουμε τα απομονωμένα παιδιά


Η εικόνα του παιδιού που είναι μόνο του στο μάθημα, μόνο του στο διάλειμμα, μόνο του στην εκδρομή, μόνο του στα πάρτυ (αν το προσκαλούν…), μόνο του πάντα, ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλα, που παίζουν και ξεφωνίζουν… Η εικόνα του μόνου παιδιού δεν μπορεί παρά να προκαλεί πόνο σε κάθε ενήλικα που νοιάζεται έστω και ελάχιστα για τα παιδιά.

Η απομόνωση του παιδιού από τους συνομιλήκους είναι ένα ιδιαίτερα λεπτό θέμα, στο οποίο όμως μπορούν να βοηθήσουν οι ενήλικες, με διακριτικό χειρισμό. Συχνά, η απομόνωση του παιδιού, υπάγεται στη σφαίρα του σχολικού εκφοβισμού- αλλά όχι πάντα.

Αν η απομόνωση συνοδεύεται από κουτσομπολιά, κοροϊδίες, συγκεκριμένη καθοδήγηση «νταήδων» προς τα υπόλοιπα να μην το κάνουν παρέα, τότε πράγματι υπάρχει σχολικός εκφοβισμός και είναι πολύ σημαντικό να παρέμβουν οι εκπαιδευτικοί για να σταματήσει.

Σε άλλες περιπτώσεις όμως, δεν υπάρχει σχολικός εκφοβισμός ή τουλάχιστον δεν είναι η πρωτογενής αιτία της απομόνωσης του παιδιού (αν και συχνά τα μοναχικά παιδιά στιγματίζονται εκ των υστέρων ως «παράξενα» κι «αντικοινωνικά» κι ο εκφοβισμός έρχεται δευτερογενώς). Στην περίπτωση, που το παιδί δυσκολεύεται να δημιουργήσει φιλίες, πώς μπορεί να βοηθήσει ο ενήλικας; Ακολουθούν κάποιες προτάσεις-ιδέες για τον εκπαιδευτικό και τον γονιό:

Ας βοηθήσουμε τα παιδιά να αποκτήσουν ένα αξιοπρεπές ρεπερτόριο θεμάτων για συζήτηση, που μπορούν να αναπτύξουν με συνομιλήκους, π.χ. για τα μαθήματα, για τα χόμπι τους, για τις διακοπές τους, για τη μουσική που τους αρέσει, για τον αθλητισμό. Να μάθουν να συνομιλούν για πράγματα που είναι ενδιαφέροντα και στους άλλους ή την κοινή σχολική ζωή.

Πολλά παιδιά μιλούν μόνο για τον εαυτό τους ή δε μιλούν καθόλου. Άλλοτε πάλι, εκμυστηρεύονται μονομιάς πάρα πολλές λεπτομέρειες για τον εαυτό τους, σε συνομιλήκους που γνωρίζουν ελάχιστα, σαν να έχουν ανάγκη για βοήθεια και αυτό τρομάζει τα άλλα παιδιά. Άλλοτε πάλι, μεταφέρουν με κομπασμό, διάφορα κατορθώματα ή υπερβολές σχετικά με τις ικανότητές τους, κάτι που επίσης απωθεί τα άλλα παιδιά.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, κάποια πολύ ανασφαλή παιδιά, μπορεί να παρουσιάζουν μια επιτηδευμένα αρνητική εικόνα, σαν να έχουν την ικανότητα να γίνουν βίαια ή ότι έχουν δύναμη πάνω στους άλλους. Νομίζουν ότι έτσι θα εντυπωσιάσουν, όμως το αποτέλεσμα είναι συχνά αντίθετο. Τα άλλα παιδιά τρομάζουν, θυμώνουν κι απορρίπτουν το παιδί.

Είναι σημαντικό να διδάξουμε, ιδιαίτερα στα ανασφαλή παιδιά, ότι χρειάζεται μια ευγενής ισορροπία στα θέματα συζήτησης, πόσο ακούω, πόσο μιλάω -και τι λέω.
Ακόμη και σε μια σταθερά εγκατεστημένη φιλία, θα πρέπει να είναι προσεκτικά σε όσα θα εκμυστηρευτούν. Ιδιαίτερα στην εφηβεία, έχουν την τάση να βγάζουν χειμαρρωδώς όλα τους τα εσώψυχα (δυστυχώς και στο διαδίκτυο), με την ελπίδα ότι θα τα προκαλέσουν συμπόνια κι αγάπη στους συνομιλήκους. Δεν δουλεύει.

Στη χειρότερη περίπτωση, κάποια κακοπροαίρετα παιδιά ίσως χρησιμοποιήσουν τις εκμυστηρεύσεις εναντίον τους (π.χ. ως διαστρεβλωμένα κουτσομπολιά). Την ψυχολογική υποστήριξη τα παιδιά πρέπει να αναζητήσουν σε έμπιστους ενήλικες. Οι συνομήλικοι είναι για να μοιραστούν καθημερινά, κοινά πράγματα, όχι για να κάνουν ψυχοθεραπεία. Καλό είναι να προετοιμάσουμε το παιδί ότι οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι τέλειοι, ώστε να μην έχουν υπερβολικές προσδοκίες από τους νεαρούς υποψήφιους φίλους τους.

Ας διδάξουμε στα παιδιά να είναι σχετικά ευχάριστα στη συζήτηση, στην παρέα και την οπτική ζωής που προσφέρουν. Παιδιά που είναι συνεχώς σαρκαστικά, ειρωνικά, θλιμμένα, γκρινιάρικα δύσκολα έλκουν φίλους.

Το πρόβλημα με κάποια χρονίως απομονωμένα παιδιά συχνά ανάγεται σε δυσκολίες στο σπίτι. Αν η καθημερινότητα στο σπίτι αποτελείται από φωνές βρισιές, κακοποίηση ή παραμέληση (π.χ. απουσία οποιασδήποτε επικοινωνίας με το παιδί), το παιδί (πέρα από την αρνητική αυτοεικόνα) συχνά δεν κατέχει τις λέξεις ή τα ερεθίσματα για να αναπτύξει μια ευγενική, ισορροπημένη συζήτηση με συνομιλήκους. «Δεν ξέρουν πώς να μιλήσουν» είναι μια κοινή, αλλά ακριβής διατύπωση. Βασικές κοινωνικές δεξιότητες πρέπει τότε να διδαχθούν από την αρχή (πώς χαιρετάμε, πώς ξεκινούμε τη συζήτηση, πώς υποστηρίζουμε, πώς εκφράζουμε τη γνώμη μας, πώς ζητούμε κάτι, πώς ζητάμε συγνώμη, πώς ρωτούμε κ.ο.κ). Οι κοινωνικές δεξιότητες δεν διδάσκονται στο σχολείο, γιατί θεωρούμε δεδομένο ότι τις έχουν διδαχθεί στο σπίτι. Δεν είναι όμως δεδομένο!

Βιωματικές δραστηριότητες σε ομάδες στο σχολείο βοηθούν, όπως επίσης να βάζουμε τα απομονωμένα παιδιά να δουλέψουν μαζί με κοινωνικά, καλοπροαίρετα παιδιά. Δεν θεωρώ ότι είναι αρνητική η παρέμβαση να παροτρύνουμε κάποια καλοπροαίρετα παιδιά της τάξης να προσεγγίσουν το απομονωμένο παιδί.

Δεν μπορούμε βέβαια ούτε να επιπλήξουμε, ούτε να υποχρεώσουμε τα άλλα παιδιά να το κάνουν παρέα αν δεν θέλουν (η πίεση θα είχε τα αντίθετα αποτελέσματα). Μπορούμε όμως να τους εξηγήσουμε ότι με λίγη βοήθεια, μπορεί το απομονωμένο παιδί να αποδειχθεί πολύτιμος φίλος κι ότι η παρέμβασή μας είναι από ενδιαφέρον για το παιδί, αλλά και τη σχολική κοινότητα. Τα παιδιά το καταλαβαίνουν αυτό και είναι συνήθως πρόθυμα- εκτός από εκείνα που πιθανώς έχουν εκφοβιστική, απαξιωτική στάση απέναντι στο απομονωμένο παιδί. Σε αυτήν την περίπτωση δεν ωφελεί να παροτρύνουμε τέτοια παιδιά να επιδιώξουν φιλία με το απομονωμένο παιδί -απλά να απαιτήσουμε να μην το ενοχλούν.

Ας μην ξεχνούμε ότι η κοινωνική απομόνωση είναι μια ιδιαίτερα ανεπιθύμητη κι ευάλωτη κατάσταση, που μπορεί να ενεργοποιήσει μνήμες φόβου εγκατάλειψης κι απόρριψης στους άλλους. Επειδή φοβούνται ακριβώς μην βρεθούν και οι ίδιοι στην απομόνωση, αποφεύγουν ή ακόμη κατηγορούν το παιδί που την υφίσταται, π.χ. ότι είναι «κομπλεξικός», «ούφο», «χλεμπονιάρης» κλπ.

Δεν είναι παρά η προβολή του φόβου τους. Αυτό συμβαίνει και στους ενήλικες και στην κοινωνία μας ολόκληρη. Απορρίπτουμε εύκολα και με μεγάλη σκληρότητα εκείνον που υποφέρει από μια κατάσταση που μας τρομάζει: σταματούν τα τηλέφωνα στον άνεργο ή στη γυναίκα που μόλις πήρε διαζύγιο. Κοιτάμε αλλού, όταν συναντούμε άστεγο και δεν μιλούμε στο συγγενή που διαγνώστηκε με βαριά ασθένεια. Η αποστειρωμένη κοινωνία μας είναι άκρως ρατσιστική απέναντι στον πόνο του άλλου και οι έφηβοι αντικατοπτρίζουν με ακόμη μεγαλύτερη σκληρότητα τις δικές μας στάσεις.
Ας διδάξουμε στα παιδιά, να καταλαβαίνουν τη γλώσσα του σώματος των άλλων, πότε κάποιος δείχνει ότι κουράζεται ή δυσαρεστείται, ώστε να μην γίνονται πιεστικά.

Η συναισθηματική νοημοσύνη θα έπρεπε να διδάσκεται σε όλα τα παιδιά, ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν συναισθήματα στον εαυτό τους και στους άλλους και να ξέρουν πώς να τα διαχειριστούν, χωρίς να κατακλύζονται από αυτά. Π.χ, το παρορμητικό, υπερκινητικό παιδί θα πρέπει να μάθει να ελέγχει το θυμό του στις ματαιώσεις και τις απορρίψεις. Αν πούμε «δεν είναι τίποτα», σε ένα παιδί που έχει πληγωθεί από απόρριψη, το απορρίπτουμε κι εμείς με τη σειρά μας. Αναγνωρίζουμε στο παιδί ότι η απόρριψη πληγώνει, αλλά επίσης ότι είναι πολύ συχνή, είναι μέρος της ζωής, ότι συμβαίνει σε όλα τα παιδιά, ότι μπορεί να ξεπεραστεί κι ότι θα βρεθούν άλλοι φίλοι με τους οποίους θα ταιριάξει καλύτερα. (Ο Richard Lavoie στο βιβλίο του “It’s so much work to be your friend” αναφέρει ότι το 60% των πρωτοβουλιών των παιδιών για φιλία πέφτει στο κενό. Ακόμη και για τα λεγόμενα «δημοφιλή παιδιά», το ποσοστό αυτό είναι 30%). Ας μην παίρνουν την κριτική πολύ προσωπικά και ας μην υπερ-αντιδρούν σε κάθε ασυνήθιστο κοίταγμα ή πράξη του συνομιλήκου.

Ας μην ξεχνούν ότι και οι συνομήλικοι είναι κι εκείνοι σε μια διαδικασία εκμάθησης κοινωνικών δεξιοτήτων και θα κάνουν λάθη. Θα πρέπει να υπάρχει μια ανεκτικότητα. Όχι όμως να φτάνουμε στο άλλο άκρο, όπου απελπισμένα απομονωμένα παιδιά, θεωρούν φίλους τους «νταήδες», που τους κοροϊδεύουν νυχθημερόν, αλλά κάθονται μαζί τους προκειμένου να μη μείνουν μόνα.

Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει το παιδί να βοηθηθεί να βρει έστω κι έναν συνομήλικο φίλο που θα το σέβεται, έστω και εκτός σχολείου. Ας προσπαθήσουμε να το φέρουμε σε επαφή με ένα παιδί (ίσως από το φιλικό μας περιβάλλον), που είναι γενικά πιο ευδιάθετο και καλοπροαίρετο. Η εξατομικευμένη επαφή με ένα άλλο παιδί είναι η καλύτερη προσέγγιση- αν πιέσουμε ένα απομονωμένο παιδί να «μπει» σε μια παγιωμένη κλίκα-ομάδα άλλων παιδιών, αυτό θα είναι πολύ δύσκολο, αλλά και αγχωτικό για το μοναχικό παιδί. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να συνεχίσει την παρέα με τους θύτες του. Είναι πολύ καταστροφικό για την αυτοεκτίμησή του να συνεχίσει να συναναστρέφεται με την «αγέλη» , αναζητώντας αγάπη και εισπράττοντας ταπείνωση.

Ο γονιός μπορεί να διερευνήσει το λόγο για τον οποίο το παιδί του είναι απομονωμένο. Υπάρχει κάτι λάθος στη συμπεριφορά του παιδιού; Είναι υπερβολικά αγχωμένο και συνεσταλμένο; Είναι παντού έτσι; Πώς είναι η αυτοεκτίμησή του; Πώς είναι οι σχέσεις του με ξαδέρφια ή γειτονόπουλα; Βοηθά πολύ να ενισχύσει ο γονιός την αυτοεκτίμηση του παιδιού και να το βοηθήσει να πιστέψει στον εαυτό του, όπως επίσης να μάθει το παιδί το ίδιο να ενισχύει τον εαυτό του. Όποια κι αν είναι η συμπεριφορά των άλλων, το παιδί θα επαναλαμβάνει στον εαυτό του: «Είμαι αρκετά καλός έτσι όπως είμαι. Μου αξίζει η αγάπη, ακριβώς όπως είμαι. Μου αξίζουν οι καλοί φίλοι κι έρχονται στη ζωή μου».

Αν δεν υπάρχει κάποιο εμφανές πρόβλημα στην οικογένεια ή στη συμπεριφορά του παιδιού, θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση του σχολικού εκφοβισμού από άλλα παιδιά.
Δυστυχώς, τα παιδιά σήμερα έχουν μάθει να είναι πολύ σκληρά και κάθετα απορριπτικά προς οτιδήποτε είναι έστω κι ελαφρά διαφορετικό από αυτό που τους παρουσιάζει η τηλεόραση ως πρότυπο «μαγκιάς» (και δυστυχώς πολλές σειρές σε τηλεόραση, βιβλία, κόμικς διαφημίζουν αυτήν ακριβώς τη γελιοποίηση της εφηβικής αθωότητας). Αν ένα παιδί δείχνει μια ευαισθησία, αδυναμία ή αφέλεια παραπάνω, γίνεται αμέσως αντικείμενο περίγελου.

Είναι ευθύνη του εκπαιδευτικού να σταματήσει αυτού του είδους τον εκφοβισμό άμεσα και να θυμίσει στα παιδιά ότι μπορεί κι εκείνα σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής τους να γίνουν «διαφορετικά». Είναι επίσης σημαντικό να σταματήσουν να συμπεριφέρονται με τη λογική της «αγέλης», όπου ο αρχηγός (συνήθως ο πιο θρασύς) υπαγορεύει τη στάση όλης της ομάδας απέναντι σε συγκεκριμένα άτομα.

Όλο και περισσότερα παιδιά μας έρχονται με όλο και μεγαλύτερα ψυχικά βάρη από το οικογενειακό περιβάλλον -φαίνονται σαν να μεγαλώνουν πριν την ώρα τους... Η συμπεριφορά τους, αλλά και η σκέψη τους αναγκαστικά θα διαφέρει από αυτή του μέσου όρου. Κάποιες φορές, το ψυχικό φορτίο θα εκφραστεί προς τα έξω με έναν ίσως αδέξιο τρόπο. Δεν χρειάζεται η τάξη να αποκλείσει το φορτισμένο παιδί, αλλά να είναι προετοιμασμένη να αγκαλιάσει το κάθε παιδί με τη διαφορετικότητά του και με τις δυσκολίες του. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια για άλλη μια γενιά με «δήθεν», επιφανειακές και κοινωνικά ρατσιστικές σχέσεις, ταυτόχρονα απόλυτα υποτακτικές στα δημοσιοσχεσίτικα lifestyle προτάγματα του κάθε «νταή» της τηλεόρασης. Είναι καιρός να μάθουμε την αληθινή αποδοχή μεταξύ μας και πάνω από όλα να τη διδάξουμε στα παιδιά μας.


Γράφει : Πρεκατέ Βικτωρία, Ψυχολόγος - Εκπαιδευτικός

Πηγή : www.iatronet.gr